تبریزین تاریخلی تونللری

بهروز خاماچی تاریخ شناس تبریزی نقل می کند: در زیر زمین تبریز تونل و نقب

و گذرگاهی وجود دارد که از سه نقطه حاشیه و حومه شهر راه های زیر زمینی

طوری احداث شده که از زیر ساختمان ارک گذشته و به سوی آجی چای ادامه

می یابد.

به گفته وی در کتاب "شهر من تبریز"، رشته اول از باغ شمال یا شازداباغی شروع

می شود که از جنوب شرقی به مرکز شهر یا ارک ادامه دارد، راه دوم از محله باغمیشه

از زیر عمارت ربع رشیدی از جنوب شرقی به سوی ارک آمده، این دو راه زیرزمینی به هم

پیوسته و از زیر عمارت ارک به سوی شمال غربی یا محله شام غازان ادامه یافته سپس

به سوی آجی چای در محدوده تبریز ادامه پیدا می کند و چند رشته فرعی نیز از ارک در

امتداد خیابان فردوسی عبور کرده از زیر بازار گذشته به سوی مهرانرود راه پیدا می کند.

راوی کتاب عقیده دارد: در این مسیر، تونل ها و گذرگاه های زیر زمینی است که اکثر

فاضلاب حمامها و مساجد و خانه ها به این راههای زیر زمینی میریزد و چندین صد سال

است که این راه ها مورد استفاده مردم شهر است بدون آنکه مردم خود بدانند سرانجام

و ابتدا و انتهای این تونل ها و گذرگاهها از کجا است.

خاماچی در کتابش ادامه می دهد: قدیمی ها گفته اند این چاه ها که به نام

(گچک قویی=چاه های عبوری) معروف هستند شاید محل عبور و مرور پنهانی

سپاهیانی بوده است و شواهدی نشان می دهد که این مدعا تقریبا درست باشد.

خاماچی بیان می کند: این تونل ها به شکل بازار مانند بوده و به قدری بزرگ است

که کالسکه به راحتی می توانسته از آن عبور کند، البته برخی از مسیرهای این تونل

قدیمی به خاطر بی احتیاطی از بین رفته اما امروزه تعداد زیادی از خانه ها و مساجد

و حمام های محوطه خیابان های شریعتی جنوبی و میارمیار، فروسی و بازار برای خود

فاضلابی داشته و امروزه با رفاه کامل از آن چاه های عبوری استفاده کامل به عمل می آورند .

( ارسال مطلب = آقای فتح اللهی فلاحی )

نه قدر چشمه لرین وارسا ، آلا گوز لی لرین

هر سحر ، کوزه لری آب ایله لبریز اولاجاق

سو نمیینجه ، گونشین ، سولمایاجاق لاله لرین

تا سهند وارسا ، بو دونیادده تبریز اولاجاق